Vùng trung du miền núi phía bắc, trước năm 1954 còn gọi là Trung du và thượng du, là khu vực sơn địa và bán sơn địa ở miền Bắc Việt Nam.
Xét về mặt hành chính, vùng này bao gồm 12 tỉnh Bắc là Cao Bằng, Lào Cai, Lạng Sơn, Tuyên Quang, Thái Nguyên, Phú Thọ, Bắc Giang, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Hòa Bình, Quảng Ninh cùng 21 xã, một xã phía Tây của hai tỉnh Thanh Hóa và Nghệ An.
Xét về mặt địa lý, vùng này bao gồm ba tiểu vùng là Tây Bắc Bộ và Đông Bắc Bộ và Tây Thanh Hóa, Tây Nghệ An.
Trung tâm vùng là phường Thái Nguyên; phường Việt Trì; phường Bắc Giang .Theo quy hoạch vùng công nghiệp của Chính phủ Việt Nam đến năm 2030, vùng trung du và miền núi phía bắc nằm trong vùng 1.
Tổng diện tích của các tỉnh thuộc vùng Trung du và miền núi phía bắc là 100.965 km², tổng dân số ngày 1/4/2019 là 13.853.190 người, mật độ đạt 137 người/km².