Thổ phỉ (chữ Hán: 土匪), tùy từng trường hợp còn gọi là cường đạo (强盗), đạo tặc (盜賊), giặc cỏ hay thảo khấu (草寇), là một dạng tội phạm có tổ chức bao gồm toàn những người sống ngoài vòng pháp luật đặc biệt có dính líu đến việc đe dọa hoặc sử dụng bạo lực. Đảng cướp trên núi thì gọi là sơn tặc (山賊), cướp trên biển thì gọi là hải tặc (海賊), cướp ven đường thì gọi là thảo tặc (草賊), cướp trên lưng ngựa thì gọi là mã tặc (馬賊). Cá nhân tham gia vào nhóm thổ phỉ thường được gọi là phỉ tặc (匪賊) và chủ yếu phạm vào các tội như tống tiền, trộm cướp và giết người, theo quy mô riêng lẻ hoặc cả một băng cướp/toán cướp. Thổ phỉ hay đạo tặc là một khái niệm mơ hồ về hoạt động tội phạm và trong bối cảnh hiện đại có thể sử dụng đồng nghĩa với băng đảng, lục lâm thảo khấu, cướp giật và trộm cắp.