Phong trào kết nghĩa Bắc – Nam là một phong trào thi đua của một số tỉnh, thành phố Việt Nam trong thời kỳ chiến tranh Việt Nam. Khởi động vào năm 1960, phong trào này nhằm mục đích động viên dân và quân miền Bắc thi đua sản xuất và chiến đấu bảo vệ miền Bắc, chi viện miền Nam theo tinh thần "Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người", đồng thời cổ vũ tinh thần chiến đấu của quân, dân miền Nam giải phóng miền Nam, bảo vệ miền Bắc. Bên cạnh đó, các tỉnh, thành phố kết nghĩa được giao nhiệm vụ nhận con em miền Nam tập kết về nuôi dưỡng và cán bộ miền Nam ra an dưỡng theo kế hoạch của cấp trên; cung cấp cán bộ cho các tỉnh miền Nam khi có yêu cầu; thăm hỏi, động viên cán bộ miền Nam tập kết trong các dịp lễ, tết.
Nổi bật trong phong trào này là sự kiện kết nghĩa giữa các tỉnh thành Bắc-Nam, như mối tình Hà Nội - Huế - Sài Gòn đã đi vào câu ca "Hà Nội - Huế - Sài Gòn như cây một gốc, như con một nhà", Hải Phòng - Đà Nẵng "Hải Phòng - Đà Nẵng - nặng lòng tình nghĩa", Thanh Hoá - Quảng Nam, Nghệ An - Quảng Ngãi "An Ngãi quật khởi". Phong trào kết nghĩa Bắc – Nam là một trong những phong trào thi đua đáng chú ý của miền Bắc trong những năm tháng của cuộc chiến, cùng với các phong trào khác như "Sóng duyên hải" trong công nghiệp, "Gió đại phong" trong nông nghiệp, "Cờ ba nhất" trong lực lượng vũ trang, "Hai tốt" trong trường học, "Thầy thuốc như mẹ hiền" trong ngành y tế, "Ba cải tiến" trong các cơ quan, "Ba đảm đang" trong phụ nữ, "Ba sẵn sàng" trong thanh niên, hay phong trào "Vì miền Nam ruột thịt" mang đậm nghĩa tình đoàn kết Bắc - Nam.