Nhiễm sắc thể chổi đèn là loại nhiễm sắc thể khổng lồ, dưới kính hiển vi quang học, nó có hình dạng như chiếc chổi lau bóng đèn (hình 1). Thuật ngữ này dịch từ tiếng Anh lampbrush chromosomes, còn được dịch là "nhiễm sắc thể bàn chải đèn" hoặc "nhiễm sắc thể chổi ống nghiệm", đều xuất xứ từ hình dạng của nó dưới kính hiển vi trông rất giống cây chổi hay bàn chải dùng để cọ rửa bên trong bóng đèn thời xưa hoặc chổi để cọ sạch thành trong của ống nghiệm trong các phòng thí nghiệm., Loại nhiễm sắc thể này được phát hiện và mô tả lần đầu tiên trong khoa học vào năm 1882 ở túi tế bào mầm của Kỳ giông nhờ Walther Flemming và ở cá mập nhờ Rückert. Sau đó, người ta đã phát hiện loại nhiễm sắc thể này ở hầu hết các lớp động vật có xương sống, nhiều nhất là trong tế bào trứng chưa chín (noãn chưa trưởng thành) của các nhóm lưỡng cư có đuôi và không đuôi, chim và một số côn trùng. Tương đối gần đây đã phát hiện được ở tảo Acetabularia (Callan và Lloyd 1960; Morgan 2002; Gall et al. 2004)., Nhiều khi kích thước của nó khổng lồ đến mức có thể được phân lập từ nhân của tế bào trứng ở túi mầm bằng cách thủ công hoàn toàn nhờ kẹp hoặc kim.