Sự vận động của chất lỏng trong môi trường lỗ hổng hoặc khe nứt gọi là thấm. Đặc điểm của môi trường lỗ hổng là sự có mặt các lỗ hổng với kích thước và hình dạng rất khác nhau trong thể tích của môi trường. Môi trường lỗ hổng được coi là đồng nhất nếu như các hợp phần và tính chất của nó đồng nhất. Môi trường lỗ hổng gọi là đồng nhất đẳng hướng nếu như các tính chất của nó giống nhau theo tất cả các phương. Nếu các tính chất của môi trường phụ thuộc vào phương nghiên cứu thì gọi là môi trường dị hướng. Trong đất đá bão hòa nước, có tất cả các dạng nước tham gia vào cấu trúc của vật chất khoáng, lấp đầy các lỗ hổng và khe nứt của đất đá. Nước màng mỏng và nước mao dẫn bao quanh các hạt rắn, lấp đầy các lỗ hổng mao dẫn và tạo thành những mặt lồi ở những nơi tiếp giáp của các hạt rắn. Phần không gian còn lại của lỗ hổng và khe nứt chứa đầy nước trọng lực có thể vận động tự do dưới ảnh hưởng của lực trọng trường và chảy từ nơi này đến nơi khác, dưới tác dụng của sự chênh lệch áp lực thủy tĩnh. Sự vận động như vậy của nước trong môi trường lỗ hổng là hình thức vận động chủ yếu của nước dưới đất và được gọi là sự thấm. Trong bất kỳ loại đất đá nào, trong điều kiện không bão hòa hoặc bão hòa nước hoàn toàn, sự mặt của các dạng nước không tham gia vào vận động dưới tác dụng của lực trọng trường, đều cản trở sự vận động của nước trọng lực. Đối với cuội sỏi và cát hạt thô sự có mặt của nước hấp phụ và nước mao dẫn không ảnh hưởng rõ rệt đến quá trình thấm của nước. Ngược lại trong cát hạt mịn, sét,..., kích thước các lỗ hổng giữa các hạt xấp xỉ bề dày của màng nước hấp phụ, thì điều kiện vận động của nước trọng lực rất khó khăn, đôi khi không xảy ra. Như vậy một trong những yếu tố quan trọng quyết định điều kiện thấm của nước dưới đất là khe hở. Tuy nhiên về hình dáng, kích thước của các khe hở rất đa dạng, nên thực tế không có khả năng giải chính xác các bài toán vận động của chất lỏng trong môi trường khe hở; Vì vậy, khi nghiên cứu thấm chúng ta không chú ý đến đặc điểm vận động trong các lỗ hổng và khe nứt riêng biệt, mà chỉ xác định các giá trị trung bình của dòng chảy.